شیر پروانه ایی (ویفری) اهرمی

شیر پروانه ای اهرمی نوعی از شیرآلات است که با حرکت چرخشی خود باعث تنظیم و یا توقف جریان می شود. باز و بسته کردن شیر پروانه ای بسیار ساده است و چرخش 90 درجه دیسک شیر موجب باز و بسته شدن آن می شود. شیر پروانه ای های بزرگ معمولا از نوع گیربکسی بوده که باعث سهولت عملکرد آن می شود. اما گیربکسی بودن شیر پروانه ای سرعت چرخش دیسک آن را کم می کند. 

اجزای شیر پروانه ای اهرمی

از قسمت های مهم شیر پروانه ای می توان به بدنه، اهرم، ساقه و عملگر آن اشاره کرد. از قسمت های مهم دیگر شیر پروانه ای ویفری می توان به دیسک اشاره کرد که نقش اصلی را در تنظیم و توقف جریان دارد. جنس دیسک شیر پروانه ای به نوع کاربرد و سیال آن بستگی دارد.

جنس بدنه شیر پروانه ای بدون فلنج

 بدنه شیر پروانه ای بایستی از موادی ساخته شود که مقاومت و دوام آنها را افزایش دهد. شیر پروانه ای معمولا از چدن، فولاد ضد زنگ ساخته می شود. جنس بدنه شیر پروانه ای بدون فلنج معمولا از چدن داکتیل می باشد.

انواع شیر پروانه ای

شیر پروانه ای در انواع مختلفی طراحی میشود. در این بین شیر پروانه ای ویفری کاربردی متداولتر دارد و به وسیله دو فلنج در یک خط لوله کشی نصب می شود. شیرهای پروانه ای در نوع فلنج دار، رزوه ای و جوشی نیز طراحی می شود که البته کاربرد چندانی ندارد.

مزایای شیر پروانه ای

شیرهای پروانه ای بخصوص در سایزهای بزرگتر  مزیت های سایر شیرها مانند شیر فلکه کشویی، شیر سوپاپی را داراست. 

وزن کم، فضای اشغال شده پایین و هزینه کمتر از جمله این مزیت هاست.

هزینه نگهداری شیر پروانه ای نسبت به سایر شیرها به مراتب کمتر است چرا که قطعات کمتری از آن با سیال در ارتباط است و کمتر با پدیده ی خوردگی مواجه می شود.

شیر پروانه ای برای تنظیم جریان سیالات و گازهای فشار پایین و سیالاتی مانند دوغاب که شامل مواد جامد معلق هستند مناسب است.

شیر پروانه ای چگونه جریان را کنترل می کند؟

عامل اصلی کنترل جریان در شیر پروانه ای دیسک است. با چرخش دیسک می توان میزان سیال عبوری را تنظیم کرد. در حالتی که سطح دیسک شیر با جهت جریان موازی باشد شیر پروانه ای در حالت کاملا باز قرار دارد و در صورتی که سطح دیسک عمود بر جهت جریان باشد هیچ سیالی عبور نمی کند و شیر کاملا بسته است.

عملگر شیر پروانه ای اهرمی

با توجه به کاربردهای مختلف شیر پروانه ای عملگرهای مختلفی نیز برای آن در نظر گرفته می شود. مهمترین عملگرهای شیر پروانه ای عبارتند از :

• عملگر دستی

• عملگر هیدرولیکی

• عملگر پنوماتیکی