سایز لوله بدون درز

لوله ها در صنعت و تاسیسات برای انتقال سیالات از یک نقطه به نقطه دیگر مورد استفاده قرار می گیرند ، لوله ها دارای آلیاژهای متفاوتی می باشند که با توجه به نوع پروژه و نوع سیال می توانیم آلیاژ لوله را انتخاب کنیم .

لوله های بدون درز

لوله هایی که در این مقاله مورد بررسی قرار خواهیم داد ، لوله های فولادی از آلیاژ کربن استیل (Carbon Steel) می باشد که روش ساخت آن ها بدون هیچ گونه درز جوشی می باشد که از این رو به لوله های بدون درز معروف می باشند که نام دیگر آن ها لوله های مانیسمان می باشد .
لوله های بدون درز دارای مشخصاتی می باشد که در این مقاله قصد داریم در مورد این مشخصات که بیانگر سایز و ابعاد و وزن لوله می باشد که قبل از مشخص کردن ابعاد و اندازه لوله های بدون درز می بایست استانداردهای این لوله را بدانیم و سپس در مورد مشخصات آن صحبت کنیم .

استانداردهای لوله بدون درز

لوله های بدون درز از آلیاژ کربن استیل دارای استانداردهای مشخص خود می باشد که استانداردها شامل دو دسته استاندارد ابعادی و استاندارد آلیاژی می باشد :
استاندارد ابعادی لوله مانیسمان طبق ASME B36.10 می باشد و استاندارد آلیاژی این لوله ها طبق ASTM A106 , ASTM A53 , API5L می باشد .

مشخصات ابعادی لوله بدون درز

با مشخص شدن مشخصات ابعادی لوله بدون درز می توان به اطلاعات مهمی از جمله وزن لوله ، قطر بیرونی لوله و ... دست پیدا کرد :

سایز لوله بدون درز

برای مشخص کردن سایز لوله بدون درز می بایست با عبارت NPS آشنا شویم . (NPS (Nominal Pipe Size یا همان سایز نامی لوله برای مشخص کردن سایز لوله به کار می رود .
NPS نمایانگر سایز لوله می باشد که خیلی از تاسیسات کاران و صنعت کاران در این حوزه ، آن را با سایر اینچی اشتباه می گیرند البته به صورت عادت سایز لوله را با اینچ بیان می کنند اما باید بدانیم که این عدد بی بعد نمادی از سایز لوله می باشد که در سایز NPS4 به بالا این عدد با سایز اینچی برابر می باشد .
NPS ها از ½ شروه می شوند و تا سایز های NPS 72 نیز وجود دارند اما به صورت نرمال تا سایز NPS 16 پرکاربرد می باشند که می توانیم ( البته به صورت اشتباه) با سایزهای ½ اینچ الی 16 اینچ بیان کنیم . با مشخص کردن سایز لوله می توان به قطر بیرون لوله (OD) رسید .

ضخامت

به عنوان مثال هنگامی که مشخص می کنیم لوله بدون درزی که احتیاج داریم دارای سایز 4 اینچ می باشد ، پایان کار نیست زیرا در همین سایز لوله نیز دارای ضخامت های متفاوتی می باشد حال برای مشخص کردن سایز لوله نیز می بایست از عدد بی بعد دیگری استفاده نمود که به معرفی آن خواهیم پرداخت :

رده لوله چیست ؟

برای مشخص کردن ضخامت لوله بدون درز می بایست از واژه SCH که مخفف شده عبارت Schedule می باشد می باشد که در فارسی و به محاوره به آن " رده لوله " گفته می شود . رده لوله ها با اعدادی از جمله رده 20 (SCH20) ، رده 40 (SCH40) ، رده 80(SCH80) و ... مشخص می شود که با دانستن این عدد و مراجعه به استاندارد ASME B36.10 می توان ضخامت لوله بدون درز را بر اساس میلی متر بیان کرد .

مثالی از سایز لوله بدون درز

برای مثال می خواهیم در مورد لوله مانیسمان 1 اینچی صحبت کنیم . لوله بدون درز در سایز NPS 1 ( به اشتباه لوله مانیسمان 1 اینچی ) دارای قطر بیرونی 33.4 میلی متر می باشد که لوله مانیسمان 1 اینچ رده 40 دارای ضخامت 3.38 میلی متر می باشد که برای پیدا کردن قطر دورنی آن می توان قطر بیرونی را از دو برابر ضخامت کم کرد .
با مراجعه به استاندارد ASME B36.10 مشخص می شود که لوله بدون درز رده 40 دارای وزن 14 کیلوگرمی در شاخه 6 متری می باشد .
پایپ کالا ، حس بازاری متفاوت