اصول لوله کشی - لوله کشی آب

لوله کشی ساختمان شامل سه مرحله اصلی می باشد :
1- لوله کشی آب
2- لوله کشی فاضلابی
3- لوله کشی گاز
هرکدام از لوله کشی های مطرح شده نیاز به آلیاژ و جنس خاص خود دارد و می بایست با توجه به هزینه ، در دسترس بودن و ... جنس لوله را مشخص کنید . لوله کشی آب شامل لوله کشی برای آب آشامیدنی ، سیستم فن کوئل ها ، سیستم آتش نشانی و ... می شود و با توجه به مورد مصرف می بایست از لوله های فلزی و یا لوله های پلیمری استفاده کرد .
دقت شود که قبل از اقدام به اجرای عملیات لوله کشی می بایست نقشه و مسیر عبور لوله ها و اتصالات را از قبل مشخص کنیم و به این صورت می باشد که دیگر تداخلی در لوله کشی نخواهیم داشت . تهیه نقشه لوله کشی به شما کمک میکند که از خرید اقلام مازاد و اضافی جلوگیری کنید و در پایان کار هیچ لوله و اتصالات اضافی نخواهید داشت .در این مقاله به لوله کشی آب خواهیم پرداخت و در مقاله های آتی به لوله کشی فاضلابی و لوله کشی گاز خواهیم پرداخت .

 

لوله کشی آب مصرفی آشامیدنی :

سیستم لوله کشی آب آشامیدنی نیاز به یک خط لوله کشی اصلی دارد که به عنوان منبع تغذیه از آن یاد می شود و تمامی انشعابات برای طبقات و بخش های مختلف یک ساختمان از آن گرفته می شود . برای جلوگیری از افت فشار و ایجاد اصطکاک در خط لوله اصلی تغذیه می بایست این خط حتی الامکان به صورت افقی طراحی شود تا دچار افت فشار نشود ، اگرچه گاهی اوقات و بنا به نبود فضای کافی و مناسب لازم می باشد که به صورت شیبدار طراحیث شود ولی دقت شود که می بایست شیب آن به صورت کاملا ملایم و کم باشد و در انتهای شیب از یک شیر تخلیه استفاده شود .
برای جلوگیری از نشتی و شکستگی لوله می بایست برای آن ساپورت و تکیه گاه در نظر گرفت و برای این کار می توان از انواع بست های موجود تاسیساتی استفاده کرد .
انشعابات و رایزرهای آب آشامیدنی :
با توجه به طراحی خط اصلی جریان آب حال نوبت به طراحی خطوط انشعاب و سیستم رایزر آب آشامیدنی می باشد به این صورت که رایزرهای عمودی از خط اصلی تغذیه کرده و در طبقات پخش می شوند و با توجه به متراژ و طبقات ساختمان می بایست به بخش های مختلف از جمله آشپزخانه ، حمام ، توالت و ... کشیده می شوند . با توجه به طول رایزرها می بایست در فواصل معین از ساپورتهای و بست های دیواری استفاده کرد .
سایز و میزان افت فشار در خطوط لوله کشی آب
همواره در لوله ها به علت ایجاد اصطکاک بین دیواره و آب افت فشار را خواهیم داشت . با توجه به دیاگرام سرعت همواره بیشترین سرعت را در مرکز لوله داریم و سرعت عبور آب در دیواره ها صفر خواهد بود و از این رو اگر سایز لوله بسیار کوچک باشد باعث ایجاد افت فشار در لوله خواهد شد . می بایست سایز لوله خط اصلی را تا جای ممکن بزرگ در نظر گرفته شود تا افت فشار محسوسی ایجاد نشود.
برای تعمیر و نگهداری خطوط آب رسانی می بایست از شیرهای فلکه ( شیر کشویی ) استفاده کرد ، این شیر فلکه ها می بایست از جنس برنج و یا برنز باشند که کانکشن آن ها به صورت دند ه ای می باشد . دقت شود که بهتر است قبل و بعد از کنتور آب از شیر فلکه کشویی استفاده کرد و برای تمام طبقات نیز از شیر فلکه کشویی استفاده کرد ، توجه فرمایید که ممکن است در طبقه دهم یکی از خطوط انشعاب لوله آب به مشکلی برخورده باشد و نیاز به تعویض لوله داشته باشد حال در صورت عدم استفاده از شیر فلکه کشویی در طبقه دهم می بایست کل آب ساختمان را قطع کنیم تا تعمیرات انجام شود ولی در صورت استفاده از شیر در طبقه دهم می توان با قطع نمودن فقط یک طبقه این کار را انجام داد .

انجام تست نشتی
یکی از بزرگترین معضلات سیستم لوله کشی آب آشامیدنی و مصرفی وجود نشتی در برخی نقاط می باشد ، در محل اتصالات و به علت خرابی برخی محصولات احتمال نشتی در سیستم لوله کشی وجود دارد . نشتی آب باعث هدر رفتن آب و در صورت ادامه دار بودن باعث ایجاد نشست ساختمان می شود لذا می بایست تمام نشتی های سیستم لوله کشی رفع شود . با استفاده از فشارسنج در ورودی و خروجی تمام بخش ها و طبقات می توان نشتی را پیدا کرد و رفع کرد ، این کار می بایست قبل از سفت کاری و پارتیشن بندی انجام شود به این صورت که با نصب فشار سنج در ورودی و خط اصلی و نصب فشار سنج در قسمت های مختلف می توان در صورت کاهش فشار به این نتیجه رسید که در مسیر نشتی داریم .
پس از انجام عملیات لوله کشی آب آشامیدنی می بایست عملیات هواگیری را انجام دهید ، هوای اضافی در سیستم موجب خوردگی و ایجاد صدا اضافی در سیستم لوله کشی و ساختمان می شود .
برای سیستم لوله کشی آب آشامیدنی از چه اقلامی می توان استفاده کرد ؟
برای اجرای طرح لوله کشی می توان از اقلام زیر استفاده کرد و این استفاده با توجه به علاقه مندی ، هزینه در نظر گرفته شده و در دسترس بودن آن ها انجام می شود :
1- استفاده از لوله و اتصالات گالوانیزه : لوله و اتصالات گالوانیزه در سایزهای ½ اینچ الی 6 اینچ در بازار موجود می باشد که سایزهای 5 اینچ و 6 اینچ کمتر مورد استفاده قرار می گیرد و برندهای موجود در سایت پایپ کالا به صورت زیر می باشد :
- لوله های گالوانیزه برند ساوه
- لوله های گالوانیزه برند سپنتا
- لوله های گالوانیزه برند درپاد
تمامی برندهای مطرح شده دارای ضخامت های متفاوتی می باشند که در اصطلاح به آنان لوله گالوانیزه سبک و سنگین گفته می شود ، دقت شود که لوله گالوانیزه سبک دارای ضخامت کمتری نسبت به لوله گالوانیزه سنگین می باشد .
پس از خرید لوله های گالوانیزه می بایست اتصالات آن نیز خریداری شود و برندهای موجود اتصالات گالوانیزه به صورت زیر می باشد :
- اتصالات گالوانیزه برند توپی برزیل (TUPY)
- اتصالات گالوانیزه برند جورج فیشر (GF)
- اتصالات گالوانیزه برند مک چین (MECH)
اتصالات گالوانیزه ذکر شده با توجه به کیفیت و قیمت دسته بندی شده اند که برند توپی برزیل با کیفیت و قیمت بالا می باشد . دقت شود که اتصال لوله و اتصالات گالوانیزه به صورت دنده ای بوده و با پیچاندن در یکدیگر می توان این اتصالات را به یکدیگر متصل کرد.
2- استفاده از لوله و اتصالات تک لایه : لوله و اتصالات تک لایه که نام دیگر آن ها لوله های پلی پروپیلین می باشد از دسته لوله های پلیمری می باشد که استفاده از آن ها برای لوله کشی آب آشامیدنی ساختمان ها مورد استفاده قرار میگیرد .
اتصال لوله و اتصالات تک لایه به صورت اتویی می باشد که با ایجاد حرارت لوله ها و اتصالات به یکدیگر متصل می شوند . برخی از اتصالات تک لایه به صورت دنده ای می باشند که مخصوص اتصال به شیرآلات می باشد و می توان این اتصالات را به لوله های گالوانیزه نیز متصل کرد .
یکی از برندهای مطرح و پر مصرف این دسته بندی مربوط به لوله و اتصالات آذین از گروه گیتی پسند می باشد .
3- استفاده از لوله و اتصالات پنج لایه : یکی دیگه از لوله و اتصالاتی که مخصوص آب آشامیدنی می باشد و بسیار پرکاربرد هم هست ،لوله و اتصالات پنج لایه می باشد . مزیت لوله و اتصالات پنج لایه به لوله و اتصالات تک لایه در محکم بودن و مقاوم بودن آن ها می باشد همچنین برای سیستم گرمایش از کف نیز از این نوع لوله ها استفاده می شود .
تنوع بالای اتصالات و سایزی پنج لایه ها موجب شده است که تمایلات به این نوع از لوله کشی ها بالاتر برود و به همین علت می باشد که دارای لیست قیمت بالاتری می باشد ولی دارای طول عمر بالاتر می باشد .
برندهای موجود از لوله و اتصالات پنج لایه در سایت پایپ کالا به شرح زیر می باشد :
- لوله و اتصالات پنج لایه سوپرپایپ
- لوله و اتصالات پنج لایه نیوپایپ

استفاده از پمپ برای جبران افت فشار:

رایزرها و خطوط اصلی آب به صورت عمودی بالا می رود و همانطور که مشخص است با افزایش ارتفاع دچار افت فشار خواهیم شد و طبقات بالایی از فشار کمتری برخوردار می باشند. برای جبران افت فشار می بایست از پمپ استفاده شود ، برای انتخاب پمپ می بایست به تعداد طبقات ، فشار اولیه آب و ... توجه کرد .
به طور مثال از طبقه همکف به طبقه چهارم افت فشار به میزان 25 PSI می باشد و فرض کنید که فشار ورودی 40 psiباشد و ساختمان ما 8 طبقه باشد لذا با انجام محاسبات مشخص می شود که طبقه هشتم هیچ آب آشامیدنی نخواهد داشت و برای حل این مشکل می بایست ز پمپ های تقویت کننده فشار استفاده کنیم ، پمپ ها انواع مختلفی دارند .