شیرآلات صنعتی برای قطع و وصل کردن جریان سیال ، هدایت ، تنظیم جریان و ... مورد استفاده قرار میگیرند . شیرآلات صنعتی از نظر نوع آلیاژ به صورت زیر تقسیم بندی می شوند :
1- شیرآلات برنجی
2- شیرآلات چدنی
3- شیرآلات استنلس استیل
4- شیرآلات فولادی
نوع اتصال شیرآلات عموما به صورت فلنج دار ، جوشی و دنده ای می باشد که هر کدام از روش های اتصال گفته شده مخصوص به فرآیند و سایز خاصی می باشد . موضوع مورد بحث مقاله پایپ کالا در مورد شیرآلات چدنی می باشد .

شیرآلات چدنی
یکی از پرکاربردترین شیرآلات استفاده شده در تاسیسات و صنعت از آلیاژ چدن می باشد ، شیرآلات چدنی به علت ارزان قیمت بودن نسبت به آلیاژهای فولاد و استیل و همچنین به دلیل وجود تولیدات داخلی در تمام انواع آن بسیار مورد توجه قرار گرفته است :
شرکت های تولید کننده شیرآلات چدنی :
-
شیرآلات چدنی میراب
-
شیرآلات چدنی وگ ایران بی همتا
-
شیرآلات چدنی فاراب
نوع اتصال شیرآلات چدنی
اتصال شیرآلات چدنی به صورت فلنج دار می باشد که قالب اولیه تمامی شیرآلات چدنی به صورت می باشد که ابتدا و انتهای آن دارای فلنج می باشد که سوراخ کاری فلنج های آن به توجه به فشار کاری طبق استاندارد می باشد .
اقلامی که برای شیرآلات چدنی لازم می باشد
برای نصب شیرآلات چدنی نیاز به یک سری اقلام می باشد که به شرح آن ها می پردازیم :
1- فلنج های جوشی
فلنج ها قطعات فولادی می باشند که نوعی از اتصال می باشند که نوع اتصال آنها به صورت موقتی می باشد که بر خلاف اتصال جوشی که نمی توان باز کرد ، اتصال از نوع فلنجدار را می توان به راحتی باز کرد .
فلنج ها انواع مختلفی دارند که متداول ترین آنها مربوط می باشد به فلنج گلودار که دارای حد تحمل فشاری و دمایی بالایی می باشد . فلنج های گلودار از یک طرف ( طرف گلویی ) به لوله جوش می شود و سمت دیگر آن به فلنج شیرآلات چدنی متصل می شود .
همانطور که گفته شد شیرآلات چدنی دارای آرایش ابتدایی و انتهایی فلنجدار می باشند که برای نصب هر شیر چدنی می بایست از دو عدد
فلنج جوشی استفاده کرد .
فشار کاری فلنج ها
دقت شود که فشار کاری فلنج ها خریداری شده می بایست طبق فشار کاری شیر چدنی باشد . فلنج ها می بایست از یک کلاس کاری انتخاب شوند تا بتوانند از نظر ابعاد و فاصله سوراخ های آن بر یکدیگر منطبق شوند .
به عنوان مثال در سایزهای بالا فاصله سوراخ های فلنج جوشی 10 بار و 16 بار با یکدیگر متفاوت می باشد و می بایست در انتخاب فلنج ها و فشار کاری آنها دقت کرد .
توجه : شیرآلات و فلنج ها در سایز 8 اینچ دارای دو نوع سوراخ کاری می باشند که به صورت فلنج هشت سوراخ و دوازده سوراخ می باشد که در موقع خرید حتما به این مورد توجه فرمایید و با تامین کننده در میان بگذارید که کدام نوع از سوراخ کاری را احتیاج دارید .
2- گسکت یا واشر برای آب بندی
پس از اتصال دو فلنج به یکدیگر فضای خالی بین دو فلنج وجود دارد که می تواند باعث نشتی و بیرون ریختن سیال (آب) از این منطقه شود . برای مهار این اتفاق می بایست از گسکت و یا واشر استفاده کرد که این فضا را پر می کند و باعث عدم نشتی سیال میگردد .
واشر ها عموما از جنس پلیمری می باشند که در فضای خالی بین دو فلنج می نشینند که با توجه به نرم بودن آن می توانند به راحتی تغییر شکل دهند و خود را با فضای خالی منطبق کنند .
با توجه به نوع سیال و میزان دما و فشار آن می توان از انواع مختلف واشرها استفاده کرد که به صورت زیر می باشند :
1- واشر لاستیکی برای سیالاتی که فشار و دمای پایینی دارند و هیچ گونه خورندگی ندارند .
2- واشر های نسوز برای سیالات با دمای بالا و متوسط استفاده می شود و مخصوص سیالاتی نرمال می باشد .
3- گسکت های اسپیرال وند که مخصوص سیالاتی با دما و فشار بالا همچون نفت و گاز و بخار های دما بالا می باشد .
دقت شود که برای هر شیر چدنی می بایست از دو عدد واشر استفاده کرد .
3- پیچ و مهره
برای اتصال فلنج ها به یکدیگر می بایست از
پیچ و مهره استفاده کرد ، فلنج های روبروی هم با استفاده از پیچ و مهره به یکدیگرمتصل می شوند .
انواع پیچ و مهره
پیچ و مهره ها عموما به دو صورت پیچ تمام رزوه (STUD BOLT) و ماشین بولت (Machine Bolt) وجود دارند که تفاوت آن به صورت زیر می باشد :
استاد بولت ها به صورت تمام رزوه می باشند و برای اتصال نیاز به دو مهره دارند و مخصوص مواردی می باشد که به علت سختی دسترسی برای باز و بسته کردن نیاز باشد از هر دو طرف مهره داشته باشند و ماشین بولت که به پیچ های یکسر گل دار معروف هستند تا نیمه رزوه می باشند و نیاز به یک مهره نیز دارند .
پیچ و مهره ها به صورت سیاه و گالوانیزه موجود می باشند که پیچ های گالوانیزه مخصوص مکان هایی می باشد که میزان رطوبت و خوردگی محیطی بالایی دارند .
تعداد پیچ مهره ها با توجه به تعداد سوراخ های فلنج می باشد ، به طور مثال اگر فلنج 8 سوراخ باشد می بایست برای شیر چدنی ( که 2 عدد فلنج دارد ) 16 عدد پیچ و مهره انتخاب کرد .
پایپ کالا تامین کننده تمام موارد لازم برای نصب و راه اندازی شیرآلات چدنی می باشد .